شعر و مطالب ادبی

 

گلچین ضرب المثل های انگلیسی

بخش 42

 

A rich man is never ugly in the eyes of a girl.

هرگز آن مردی که دارا و غنی است

در نگاه دختری بدریخت نیست. (فرانسوی)

 

It is ill meddling with edged tools.

فضولی در اشیای برنده کار بدی است.

 

Is relished by the wisest men.

گاه مردانی که خیلی عاقل اند

با کمی خل بازی خود خوشدل اند.

 

A man of gladness seldom falls into madness.

آدم شاد به ندرت به سرش خواهد زد.

 

Who is the man that was never fooled by a woman?

کیست آن مردی که تا وقتی که مرد

هیچ موقع گول یک زن را نخورد؟ (آلمانی)

 

One man’s loss is another man’s gain.

زیان یکی سود آن دیگری است.

 

All things hath a beginning, God excepted.

هرچه آغاز وی از یک جایی است

جز خداوند که استثنایی است.

 

From words to deeds is a great space.

از سخن تا به عمل راه درازی داریم.

 

God help the rich, the poor can beg.

خدا به مردم دارا کمک کند، زیرا

که قادرند گدایی کنند مسکین ها.

 

Give him rope enough and he’ll hang himself.

طناب مفت اگر یابد خودش را دار خواهد زد.

 

God send you more wit and me more money.

الهی مرحمت می کرد بر ما ایزد داور

به تو یک عقل افزون تر، به من هم پولی افزون تر.

 

Curiosity is ill manners in another’s house.

کنجکاوی به سرای دگری بی ادبی است.

 

God reacheth us good things with our own hands.

خدا را عادت این باشد که نعمت های خوبش را

میان دست های ما نهد با دست های ما.

 

One beggar is enough at a door.

پشت یک در یک گدا هم کافی است.

 

The older a fool is, the worse he is.

آدم خرفت خر

هرچه پیرتر، بدتر.

 

Denying a fault doubles it.

انکار اشتباه خطایی مضاعف است.

 

You are a fool to steal if you can’t conceal.

احمقی وقتی که ی می کنی از دیگران

گر نداری عرضه تا سرپوش بگذاری بر آن.

 

The back is made for the burden.

پشت ازبرای بار کشیدن درست شد.

 

Women and dogs set men together by the ears.

هرکجا زن ها و سگ ها می روند

موجب دعوای مردان می شوند.

 

Believe well and have well.

تو خوشبین باش تا خوشبخت باشی.

 

Fools are wise men in the affairs of women.

در اموری که به زن مربوط اند

همگی جزو خردمندان اند

ابلهانی که به کلی شوت اند.

 

Step after step the ladder is ascended.

پله پله نردبان طی می شود.

 

Better a fortune in a wife than with a wife.

زنی که ثروت یک شوهر است نیکوتر

از او که مال بیارد به خانۀ شوهر.

 

Flies come to feasts unasked.

به مهمانی مگس بی دعوت آید.

 

They die well that live well.

هنگام مرگ خویش بمیرند دلپسند

آنان که دلپسند و نکو زندگی کنند.

 

If the shoe fits, wear it.

کفش اگر اندازۀ پاته، بپوش.

 

To a friend’s house the road is never long.

راه اگر سوی سرای دوستی است

مطلقاً راهی دراز و دور نیست. (دانمارکی)

 

He who hesitates is lost.

هرکه تردید کند می بازد.

 

The best of friends must part.

بهترین دوستان این عالم

باز باید جدا شوند از هم. (لاتین)

 

The boughs that bear most hang lowest.

شاخۀ پرمیوه تر پایین تر است.

 

Faults are thick where love is thin.

عشق نازک که شود باید گفت

عیب ها جمله قطورند و کلفت.

 

All work and no play makes Jack a dull boy.

کار بی تفریح جک را بچه ای خل می کند.

 

A man of straw is better than a woman of gold.

مرد اگر از کاه هم باشد سر است

از زنی که پیکر او از زر است.

 

Fetters of gold are still fetters.

زنجیر طلا هنوز هم زنجیر است.

 

A fool knows more in his own house than a wise man in another’s.

ابلهی در خانه اش دارد شعوری بیش تر

از جناب عاقلی در خانۀ فردی دگر.

 

A problem shared is a problem halved.

یک مشکل تقسیم شده نیم شده.

 

Wit is folly, unless a wise man hath the keeping of it.

زیرکی غیر از بلاهت هیچ نیست

جز در آن وقتی که دست عاقلی است.

 

Every woman may be won.

هر زنی که باشد را می توان به چنگ آورد.

 

Better be the head of an ass than the tail of a horse.

آدمی گر شود سر یک خر

از دم اسب بودنش خوش تر.

 

A wise woman is twice a fool.

یک زن عاقل ببو اندر ببوست.

 

A baited cat may grow as fierce as a lion.

زیر دندان سگی گربه اگر گشت اسیر

می شود جانوری شرزه و درنده چو شیر.

 

A full purse never lacketh friends.

یک کیسۀ پر هرگز بی دوست نمی ماند.

 

There is little use in watching a bad woman.

جنس یک زن خراب باشد اگر

رنج پاییدنش رود به هدر.

 

Who loves, fears.

هرکسی عاشق است می ترسد.

 

A lion may be beholden to a mouse.

نره شیری ای بسا لازم شود

زیر بار منت موشی رود.

 

A loveless life is a living death.

زندگی بی عشق مرگی زنده است.

 

There never was a looking-glass that told a woman she was ugly.

هنوز آیینه ای در کل هستی

به یک خانم نگفته زشت هستی. (فرانسوی)

 

An ill-tempered woman is the devil’s door-nail.

هر زن بدعنقی میخ در ابلیس است. (دانمارکی)

 

A fool may make money, but a wise man should spend it.

ای بسا پولی به دست آرد جناب بی خرد

لیک باید عاقلی آن پول را مصرف کند.

 

A woman’s nay’s a double yea.

نۀ یک زن دوبرابر بله است.

 

Forced love does not last.

عشق اگر زورزورکی باشد

عمر آن عمر اندکی باشد.

 

10 چارپاره

 

تنها امید

 

یک روز سرد بهمن پنجاه و هفت بود

روزی که آخرین گل این باغ هم فسرد

روزی که آخرین غزل عاشقانه سوخت

روزی که آخرین پری رودخانه مرد

 

تعبیر خواب خونی فرعون روزگار

همنوع خوار بودن گاوان لاغر است

آیا بدون عشق توان بی کرانه زیست؟

آیا بدون بال پریدن میسر است؟

 

اما شهاب ها همه بارانی اند تا

از کهکشان برای تو پیغامی آورند

ماه شب چهاردهم پا به ماه شد

امشب ستاره ها همه در سعد اکبرند

 

در گیرودار بازی شطرنج سرنوشت

اسب سیاه عاشق اسب سفید شد

روی دو پا بلند شد و شیهه ای کشید

شاه و وزیر و لشکرشان ناپدید شد

 

داروی زخم های تن مرد خسته است

معجون خون چکان غزلخوان یک هوس

وقتی که آخرین پر سیمرغ نیز سوخت

تنها امید بوسۀ تهمینه است و بس

 

درمان التهاب تنی بی قرار و مست

معشوق آسمانی بی تن نمی شود

حقا که جای خالی چیزی برای مرد

مانند جای خالی یک زن نمی شود

 

                               □ □ □

 

رؤیاهاتو از دست نده

واسه این که اگه رؤیاهات از دست برن

زندگی عین بیابون برهوتی می شه که برفا توش یخ زده باشن

لنگستون هیوز ـ شاملو

رؤیاهام

 

ای کاش من هم

یک خوک بودم

با شادمانی

گه می نمودم

 

توی توالت

ظلم است ریدن

جایی دومتری

بی هیچ روزن

 

ناراحت و تنگ

هر پات یک ور

چون فیلسوفان

خیره به یک در

 

یک انقلابی

ای کاش می شد

می شد برینی

در بستر خود

 

با یک در باز

خیره به یک هال

هالی که در آن

یک داف باحال

 

مثل خود تو

و جیگر

بوسی هوایی

بفرستد این ور

 

                               □ □ □

 

شعر ترجمه

 

فراموشم نکن

              از شاعری گمنام

 

چون در آغاز جهان پروردگار

روی هر گل نام زیبایی گذاشت

یک گل چشم آبی ناخورده مست

بازگشت و باخجالت عرضه داشت:

 

نام خود را من ز خاطر برده ام

نام من را از بهاران کم نکن

پس خدا در گوش او آهسته گفت:

ای گل زیبا، فراموشم نکن

 

FORGETـMEـNOT

by: Anonymous

 

When to the flowers so beautiful

The Father gave a name,

Back came a little blueـeyed one,—

All timidly it came.

And standing at the Father’s feet

And gazing on His face,

It said, in meek and timid voice,

Yet with a gentle grace:

“Dear Lord, the name Thou gavest me,

Alas, I have forgot.”

The Father kindly looked on her

And said, “Forgetـmeـnot.”

 

                               □ □ □

 

همیشه به حرف دلت گوش کن

 

سر راه کیهان خدایان عشق

سری هم به سیارۀ ما زدند

از آواز زن ساز نو ساختند

برای دل مرد سرنا زدند

 

بنال ای زن از عمق جانت بنال

خدای هوس ها چنین حکم کرد

که یک زن بنالد در آغوش مرد

چه هنگام لذت، چه هنگام درد

 

تن زن در آن رخت زیباتر است

که دور تنش خون مادر تنید

جز این رخت هر چیز دیگر که هست

به دستان مستانه باید درید

 

دو تا توپ داری که تا پای مرگ

مرا در پی خویش خواهد دواند

بیا تا خود صبح بازی کنیم

پسربچه ها بچه خواهند ماند

 

هزار آری داغ و پراشتیاق

درون نه ای سرد و مغرور هست

زبانت اگر نیش زد باک نیست

عسل هست جایی که زنبور هست

 

تنت را اگر بوسه باران کنم

شکوفا شود شاخ شیپوری ات

در انگشت هایم که بفشارمت

خم مِی شود باغ انگوری ات

 

اگر باز هم خیس شبنم شدی

به گل های قالی هم آبی بده

پلنگ پتو بی قرار است باز

به او نیز جام شرابی بده

 

فقط لحظه ای مست هشیار باش

به هر حملۀ عقل پاتک بزن

بدان زندگی خندۀ لحظه هاست

بخند و به این لحظه چشمک بزن

 

خداوند یار سه جور آدم است:

تهی مغزها، بچه ها، مست ها

پس او یار دلدادگان نیز هست

که هستند مجموعۀ هر سه تا

 

خدا کودکی را به آن زن دهد

که در حق مردی نکویی کند

نه در خرج جان و نه در خرج تن

نباید کسی صرفه جویی کند

 

جوانی همان قطرۀ شبنمی است

که همراه باد سحر می رود

دریغا که این سرگل زندگی

به پای جوانان تلف می شود

 

به فردا نینداز آن بوسه را

که امروز هم می توان هدیه داد

به خوشبختی کوچکی دل ببند

که لب بر لب آرزویی نهاد

 

اگرچند حلوا لذیذ است و خوش

بخور غوره را بر سر شاخ تاک

که تا غوره حلوا شود ای بسا

که ما خفته باشیم در قعر خاک

 

همین که لبم بر لبت قفل شد

زمین و زمان را فراموش کن

دل یک زن عاقل تر از عقل اوست

همیشه به حرف دلت گوش کن

 

                               □ □ □

 

کتاب

 

یک نفر با شعور چرکینش

ردپای همیشه خونینش

عشق را تا ابد به ننگ آلود

در اصول کمر به پایینش

 

یک نفر با ن بسیارش

با روان حریص بیمارش

آب را با سراب قافیه کرد

در کتاب پلید بودارش

 

این کتابی که هرکه می خواند

به خیالش که غیب می داند

سال ها عمر کرده است و هنوز

به عن تازه ریده می ماند

 

بویناک است مثل کپه عنی

زیر بیل دراز گورکنی

گند آن بیش تر بلند شود

هرقدر بیش تر همش بزنی

 

                               □ □ □

 

موسم رأی دادن آمده است

داده ام، می دهی و خواهد داد

مش حسن گاو بود، گاو نشد

ای عزادار عمر رفته به باد

 

باز ما رأی می دهیم به بد

از هراس مصیبتی بدتر

باز لطفاً سوارمان بشوید

ما کماکان خریم: عرعرعر

 

                               □ □ □

 

دل می زنم به راه

 

انسان چقدر کوچک و تنهاست در جهان

مثل گلی که بر سر رودی شناور است

تا چشم باز می کند این نرگس خمار

در دست های باد ستمکار پرپر است

 

با قلب بی قرار و قدم های استوار

باید به سرزمین هوس های خویش رفت

آن جا که راه رفتنمان سخت می شود

محکم تر از گذشته بباید به پیش رفت

 

با جاده آن کنیم که با جاده می کنند

گام نخست ماست که دشوار ساده است

آغاز جنگ تن به تن پا و تاول است

پرتاب یک لگد به هیولای جاده است

 

آنان که بی اراده و منگ ایستاده اند

گویی به سوی ظلمت یک چاه می روند

آنان که دل به نقشۀ گمراه داده اند

هرگز نمی رسند، فقط راه می روند

 

بی دل زدن به راه به جایی نمی رسیم

تنها دلیل راه دلی بااراده است

 

گلچین ضرب المثل های انگلیسی

بخش 41

 

Happy is the man who has a handsome wife close to an abbey.

ای خوش آن مرد که یک همسر زیبا دارد

دم یک صومعه هم مسکن و مأوا دارد. (فرانسوی)

 

Widows are always rich.

بیوه زن ها همیشه خرپول اند.

 

Riches got by craft is lost with shame.

مال با نیرنگ اگر حاصل شود

آخرش با ننگ از کف می رود.

 

Wink and choose.

تو چشمکی بزن و انتخاب کن.

 

A lewd bachelor makes a jealous husband.

یک بی زن زنبارۀ عیاش و لچر

یک شوهر شکاک شود آخر سر.

 

A fool is known by his babbling.

بی عقل را با چرت و پرتش می شناسند.

 

That fish will soon be caught that nibbles at every bait.

ماهی ای زود صید خواهد شد

که به هر طعمه نوک زند سرخود.

 

Deaf as a post.

کر به مانند دیرکی چوبین.

 

Though love is blind, yet ‘tis not for want of eyes.

عشق هرچند که نابینایی است

کوری اش از سر بی چشمی نیست.

 

A rolling eye, a roving heart.

حاصل چشم چرانی دل سرگردانی است.

 

That is but an empty purse that’s full of other men’s money.

کلهم یک کیف توخالی است آن

پرشده از پول های دیگران.

 

It has neither arse, nor elbow.

نه دارد، نه آرنج.

 

The burnt child dreads the fire.

بچه گر دست به آتش زده و سوخته است

وحشت از شعلۀ آتش را آموخته است.

 

Every fool thinks himself wise to the very last.

هر مشنگی خویشتن را حد اعلای خرد داند.

 

God helps three sorts of people: fools, children, and drunkards.

یاور این مردمان باشد خدا:

خنگ ها و بچه ها و مست ها. (فرانسوی)

 

Butter would not melt in his mouth.

کره توی دهنش آب نمی شه.

 

By biting and scratching cats and dogs come together.

گربه و سگ چون که در آمیزش اند

گاز می گیرند و چنگی می کشند.

 

He is a fool that forgets himself.

هرکسی از یاد خود غافل شود یک ابله است.

 

The charitable give out at the door, and God puts in at the window.

از در که بیرون می دهند افراد نیکوکار

از پنجره تو می فرستد ایزد دادار.

 

Gall under sugar hath double bitterness.

در زیر شکر زهره دوچندان تلخ است.

 

It is no child’s play when an old woman dances.

چو یک پیرزن گرم قر دادنی است

چنین صحنه ای بچه بازی که نیست.

 

A hedge between

Keeps friendship green.

بین باغ دوستی وقتی حصاری می گذاری سبز می ماند.

 

He is not poor that hath little, but he that desireth much.

فقیر او که دارایی اش کم بُود نیست

فقیر است آن کس که خواهان خیلی است.

 

No hell like a troubled conscience.

دوزخی مانند یک وجدان ناآرام نیست.

 

No rogue like to the godly rogue.

حاش لله که یک الدنگ فرومایۀ پست

مثل یک مردک رذل متشرع شده است.

 

No man is a hero in the eyes of his valet.

هیچ مردی از نگاه نوکرش یک قهرمان نیست. (فرانسوی)

 

If money be not thy servant, it will be thy master.

اگر پول تو نوکر تو نشد

پس او سرورت می شود خود به خود.

 

One man’s trash is another man’s treasure.

زباله های یکی گنج های دیگری اند.

 

What can you expect from a hog but a grunt.

به جز یک خرخر از خوکی که داری

به چیز دیگری امیدواری؟

 

Scald not your lips with another’s porridge.

لبت را با حلیم آدمی دیگر نسوزانی.

 

Buy a young husband with an old one’s hide.

با پوست یک شوهر پیر

شوی جوانی بهر خود گیر.

 

Caveat emptor. – Let the buyer beware.

بگذار خریدار مراقب باشد. (لاتین)

 

The cat is hungry when a crust contents her.

گرسنگی چه فشاری به طفلک آورده

چنین که گربه قناعت به خرده نان کرده.

 

Take things as you find them.

هرچه را آن سان که می یابی بگیر.

 

Blessings are not valued till they are gone.

قدر نعمت ها را آن چنان که بایست

تا ز دستت نروند تو نخواهی دانست.

 

He is as firm as a rock.

شبیه تخته سنگی استوار است.

 

Company’s good if you are going to be hanged.

خوب است شریک فرد دیگر بشوی

هر وقت هوس کنی که بر دار روی.

 

God alone understands fools.

فقط شخص خدا قادر به درک کله پوکان است. (فرانسوی)

 

He is a fool that thinks not that another thinks.

اگر فردی نیندیشد که فرد دیگری جز او

تواند تا بیندیشد، یقیناً هست یک هالو.

 

You seek grace at a graceless face.

تو در یک چهرۀ بی لطف داری لطف می جویی.

 

What good can it do an ass to be called a lion?

به حال خر مگر توفیر دارد

که او را هرکسی شیری شمارد؟

 

An ill marriage is a spring of ill fortune.

ازدواجی بد سرآغاز سیه روزی است.

 

You may truss up all his wit in an egg-shell.

در میان پوست یک تخم مرغ آسان و زود

کل عقل و هوش او را می توانی جا نمود.

 

You are as inconstant as the wind.

مثل بادی بی ثبات و یلخی ای.

 

The wolf loses his teeth, but not his memory.

گرگ چو دندان وی افتاده است

حافظۀ او ولی آماده است.

 

As a tree falls, so shall it lie.

درخت آن جا که می افتد همان جا نیز خواهد ماند.

 

Who keeps company with the wolf will learn to howl.

همدم گرگ که باشد یارو

زوزه را خوب بیاموزد او.

 

If you got it, flaunt it.

به آن بناز چنانچه به چنگش آوردی.

 

Who lives by hope will die by hunger.

هرکس که زندگی بکند با فقط امید

در آخر از گرسنگی او می شود شهید.

 

The properer man, the worse luck.

او که شایسته تر است از همه بدشانس تر است.

 

Who likes not his business, his business likes not him.

مرد وقتی دوستدار شغل و کارش نیست